Co to jest CAKE?

Co to jest CAKE?

Cele projektu

Głównym celem projektu jest stworzenie trwałego kompleksowego systemu wytwarzania i dostarczania informacji o skutkach polityki klimatyczno-energetycznej na potrzeby poprawy skuteczności i efektywności wdrażania wspólnotowej polityki w tym zakresie. Działania projektu skupione są przed wszystkim na wspieraniu procesu podejmowania decyzji oraz zwiększaniu potencjału wiedzy i kompetencji administracji państwowej zajmującej się kwestiami polityki klimatyczno-energetycznej.

Główny cel projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację celów szczegółowych:

Zbudowanie kompleksowego i spójnego zestawu narzędzi analitycznych służących ocenie rozwiązań proponowanych przez państwa członkowskie, instytucje UE, uwzględniając specyfikę najistotniejszych sektorów.
Wytworzenie wysokiej jakości informacji o skutkach planowanych rozwiązań, narzędzi polityki i decyzji związanych z polityką klimatyczno-energetyczną UE.
Dostarczenie wysokiej jakości informacji o skutkach polityki klimatyczno-energetycznej UE przedstawicielom administracji publicznej, podmiotom gospodarczym i społeczeństwu.
Poprawa świadomości ekologicznej społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem polityki klimatyczno-energetycznej, poprzez szerokie rozpowszechnianie wytworzonej informacji.
Utworzenie Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w celu zagwarantowania trwałości i kontynuacji efektów wypracowanych w ramach projektu. CAKE to przede wszystkim zespół ekspertów, którzy dzięki wykorzystaniu i dalszemu doskonaleniu zbudowanych w projekcie narzędzi analitycznych, sieci powiązań i kanałów komunikacyjnych będą w sposób trwały wytwarzać i dostarczać wiedzę wspierającą proces podejmowania decyzji.

Opis projektu

Koncepcja projektu LIFE Climate CAKE PL została opracowana w Krajowym Ośrodku Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), działającym w strukturze Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego. Specjaliści KOBiZE dostrzegli, jak ważne jest posiadanie dobrej jakości narzędzi analitycznych do oceny skutków polityki klimatycznej, co w przypadku Polski – tak mocno uzależnionej od węgla – ma wymiar szczególny. Spostrzeżenia te bazują w znacznym stopniu na doświadczeniach, które zostały wyniesione z projektu CAK (Centrum Analiz Klimatycznych) realizowanego wspólnie z Bankiem Światowym w latach 2012-2016. W projekcie tym powstał globalny model równowagi ogólnej (CGE), dzięki któremu możliwe było przeprowadzenie polskiej oceny skutków polityki klimatycznej UE. Narzędzia analityczne, które powstają w ramach projektu LIFE Climate CAKE PL znacznie rozszerzą możliwości podobnych ocen, dostarczając decydentom i administracji publicznej niezbędnej w podejmowaniu decyzji wiedzy.

Wniosek o dofinansowanie projektu został wysoko oceniony zarówno przez Komisję Europejską w naborze LIFE 2016 , jak i instytucję współfinansującą, którą jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

27 lipca 2017 została zawarta umowa na dofinansowanie projektu LIFE Climate CAKE PL ze środków programu LIFE oraz NFOŚiGW. Podpisy złożono, w obecności Pawła Sałka, wiceministra środowiska, pełnomocnika rządu ds. polityki klimatycznej.

Wartość projektu to 10,4 mln zł. Wsparcie KE wynosi ok. 6,16 mln zł, a współfinansowanie z NFOŚiGW 2,09 mln zł. Projekt będzie realizowany od września 2017 r. do listopada 2020 r.

Schemat logiki projektu:

Schemat logiki projektu

Zespół

Robert Jeszke – Koordynator Projektu

Marta Rosłaniec – Asystent Projektu

Maciej Pyrka – Specjalista w zakresie modelowania CGE

Jan Gąska – Specjalista w zakresie modelowania CGE

Igor Tatarewicz – Specjalista w zakresie modelowania sektora energii i transportu

Michał Lewarski – Specjalista w zakresie modelowania sektora energii

Sławomir Skwierz – Specjalista w zakresie modelowania sektora energii

Wojciech Rabiega – Specjalista w zakresie modelowania CGE i sektora transportu

Vitaliy Krupin – Specjalista w zakresie modelowania sektora rolnictwa

Adam Wąs – Specjalista w zakresie modelowania sektora rolnictwa

Paweł Kobus – Specjalista w zakresie modelowania sektora rolnictwa

Przemysław Sikora – Specjalista w zakresie modelowania sektora transportu

Maciej Cygler – Specjalista ds. oceny oddziaływania projektu

Grażyna Wolak – Specjalista ds. spraw finansowych

Jolanta Bogucka-Klajner – Specjalista ds. spraw finansowych

Struktura projektu:

Narzędzia analityczne

Model CGE – Obecnie administracja rządowa i terenowa w Polsce nie dysponuje narzędziami, pozwalającymi na kompleksową ocenę skutków gospodarczych polityk klimatyczno-energetycznych (i wybór optymalnych rozwiązań w tym obszarze) na poziomie krajowym, globalnym i europejskim, które jednocześnie na odpowiednim poziomie szczegółowości uwzględniałyby specyfikę krajową poszczególnych sektorów gospodarki. Realizacja kompleksowego i spójnego zestawu narzędzi modelowych pozwoli na prawidłową ocenę skutków i działań planowanych w obszarze, w szczególności celów ochrony powietrza i klimatu oraz polityki energetyczno-klimatycznej i polityk sektorowych, dostarczenie niezbędnej wiedzy decydentom i organizacjom pozarządowym, a w konsekwencji prowadzić będzie do poprawy skuteczności i efektywności osiągania celów klimatycznych i środowiskowych na szczeblu krajowym i wspólnotowym.
Model sektora energetycznego – Energetyka i ciepłownictwo jako sektory odpowiedzialne za znaczną część emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń atmosferycznych, stanowią bardzo istotną część gospodarki z punktu widzenia zagadnień ochrony klimatu i środowiska. Dlatego dla rzetelnej oceny skutków klimatycznych i środowiskowych prowadzonych polityk, kluczowe jest odpowiednio precyzyjne zamodelowanie sektora energii. W modelu CGE sektor energii uwzględniony jest w sposób uproszczony – poprzez zagnieżdżone funkcje produkcji, w których energia może być substytuowana kombinacją kapitału i pracy a na niższym poziomie substytucją paliwową. Ten poziom ogólności nie daje możliwości dostatecznie szczegółowego odzwierciedlenia funkcjonowania sektora energii. Stąd potrzeba stworzenia i docelowo powiązania z modelem CGE narzędzia, które umożliwi bardziej szczegółowe analizy sektora energetycznego, z uwzględnieniem jego specyfiki. W tym celu planowane jest stworzenie modelu optymalizacyjnego, obejmującego stronę podażową i popytową sektora energetycznego, który pozwoli na szczegółowe analizy skutków prowadzonych polityk klimatycznych i energetycznych. Z punktu widzenia strony podażowej model będzie uwzględniał zagadnienia bezpieczeństwa i wystarczalności mocy, przesyłu i magazynowania energii, funkcjonowania niestabilnych źródeł odnawialnych, źródeł nuklearnych, konwencjonalnych źródeł wytwórczych, międzysystemowej wymiany energii, wytwarzania ciepła sieciowego (w tym kogeneracji), możliwości i kierunki importu paliw.

Model sektora transportu – Transport drogowy stanowi obecnie jedno z istotnych źródeł emisji gazów cieplarnianych oraz zanieczyszczeń pyłowych i tlenków azotu. Jego rola jest tym bardziej istotna, że zanieczyszczenia te mają duży wpływ na jakość powietrza w miastach w skutek czego dotykają znaczną część populacji. Obecnie administracja rządowa i terenowa nie dysponuje narzędziami, które pozwalałyby na rzetelną ocenę strategii realizowanych w obszarze transportu, w sposób spójny z innymi sektorami gospodarki. Zapotrzebowanie na pracę transportową uzależnione jest od stanu gospodarki – zatem w naturalny sposób wyniki modelu makroekonomicznego mogą stanowić dane wsadowe dla modelu transportu. Z kolei działania podejmowane w sektorze transportu będą wpływać na dynamikę rozwoju gospodarczego, jak i optymalne rozwiązania np. w sektorze energii. Podobnie struktura wytwarzania energii elektrycznej będzie mieć wpływ na koszty i emisyjność rozwiązań stosowanych w transporcie. Zatem prawidłowa ocena przyszłych zmian w transporcie oraz dobór optymalnych kierunków działań w tym obszarze wymaga zarówno precyzyjnego modelowania samego sektora transportu jak i powiązania jego działania z innymi obszarami. Dlatego docelowo model transportu zostanie zintegrowany z pozostałymi modelami tworząc wspólny pakiet obliczeniowy integrujący polityki tworzone w różnych obszarach pozwalając na spójną ocenę skutków emisyjnych i środowiskowych prowadzonych działań.

Model sektora rolnictwa – Rolnictwo należy do sektorów o znaczącej emisji gazów cieplarnianych związanych z hodowlą zwierząt (emisje metanowe) oraz uprawą roślin – w tym wykorzystania nawozów. Ponadto istotną rolę z punktu widzenia krajowego bilansu emisji GHG odgrywają możliwości pochłaniania przez kompleksy leśne, produkcja biomasy do celów energetycznych, wykorzystanie energetyczne odpadów rolniczych, produkcja biopaliw. Uwzględnienie tych elementów jest ważne nie tylko dla zbilansowania emisji gazów cieplarnianych na poziomie krajowym, ale także ważne dla oceny potencjału przyszłej produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Dlatego na sektor rolnictwa wpływać będą nie tylko polityki rolne, ale także elementy polityki klimatycznej i innych – prowadzonych w obszarach energii i transportu. Docelowo model rolnictwa zostanie powiązany z modelem równowagi ogólnej i pozostałymi modelami sektorowymi, co pozwoli na ocenę kosztów i skutków polityk krajowych i europejskich na sektor rolnictwa w kontekście całościowej gospodarki Polski.