Podsumowanie Konferencji i panelu dyskusyjnego pt.: “Wyzwania transformacji gospodarczej w perspektywie realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 r.” – 22 listopada 2019 r., Warszawa

Podsumowanie Konferencji i panelu dyskusyjnego pt.: “Wyzwania transformacji gospodarczej w perspektywie realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 r.” – 22 listopada 2019 r., Warszawa

Podsumowanie Konferencji i panelu dyskusyjnego pt.: “Wyzwania transformacji gospodarczej w perspektywie realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 r.” – 22 listopada 2019 r., Warszawa

• Podsumowanie Konferencji pt.: Wyzwania transformacji gospodarczej w perspektywie realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 roku             

Pan Robert Jeszke (Koordynator projektu LIFE Climate CAKE PL, KOBiZE, IOŚ-PIB) oficjalnie rozpoczął konferencję, powitał wszystkich uczestników oraz zaproszonych gości, których zaprosił do wygłoszenia przemówień wprowadzających.

Pan Michał Kurtyka (Minister Klimatu) powitał przybyłych gości oraz przedstawił wyzwania jakie stoją przez Polską i koniecznością transformacji gospodarczej. W swoim wystąpieniu podkreślił „że nie ma jednakowej recepty na neutralność klimatyczną dla wszystkich, a skala wyzwania będzie różniła się dla poszczególnych państw UE i będzie trudniejsza dla państw o niższym poziomie PKB.”. W tym kontekście wskazał na konieczność poniesienia znaczących inwestycji związanych z przechodzeniem na gospodarkę niskoemisyjną. Pan minister podkreślił, ze prace wykonywane w ramach CAKE oraz narzędzia analityczne wypracowywane w ramach LIFE Climate CAKE PL, dorównujące jakością do poziomu narzędzi Komisji Europejskiej, mają duże znaczenie dla merytorycznej dyskusji nad neutralnością klimatyczną. Polska pokazuje jak wysoką rangę ma sprawa walki ze zmianami klimatu m.in. poprzez utworzenie Ministerstwa Klimatu. Istotą jest by Europa stała się pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu.

Pan Artur Runge-Metzger (Dyrektor w DG Clima odpowiedzialny za Strategie, Zarządzanie w obszarze klimatu i Emisje z sektorów non-ETS) pozytywnie zaakcentował wykorzystywanie przez Polskę możliwości finansowania i uzyskania wsparcia przez projekty LIFE. Podkreślił, że pozytywne jest budowanie w Polsce własnego warsztatu analitycznego i możliwości, przy jednocześnie stojących przed Polską wyzwaniach zmierzających w kierunku osiągniecia celu neutralności klimatycznej. Zaakcentował dotychczasowe prace Polski mające na celu włączenie pochłaniania do procesu rozliczania emisji. Podkreślił, że transformacja będzie wymagała inwestycji w Polsce, ale jednocześnie przyniosą one pozytywne elementy dla gospodarki, podkreślił że sprawiedliwa transformacja musi być jej częścią oraz rolę banku EBI w finansowaniu transformacji gospodarczej.

Prezentacja: 

  EU Climate Policy_European-Commission_22.11.2019 (1,6 MiB, 695 hits)

Pan Sławomir Mazurek (Podsekretarz Stanu ds. środowiska) podkreślił, że jest dumny z realizacji takich projektów jak CAKE z unijnych z funduszy programu LIFE, gdyż wsparcie procesu decyzyjnego jest kluczowe w wyznaczaniu odpowiednich kierunków działań. Podkreślił, że projekt LIFE Climate CAKE PL tworzy narzędzia do pogłębionej analizy skutków na poziomie krajowym, a jednocześnie wykorzystano w nim podejście, w którym budowę narzędzi analitycznych i badania naukowe łączy się z działalnością administracji państwowej bedacej głównym odbiorcą efektów projektu. Cele projektu wpisują się we wspieranie realizacji unijnej polityki przeciwdziałania zmianom klimatu, w szczególności wspomaga wdrażanie pakietu energetyczno-klimatycznego 2020 oraz ram polityki klimatycznej UE do 2030 roku, także w perspektywie strategii długookresowej do 2050 r.

Pan Krystian Szczepański (Dyrektor IOŚ-PIB) podkreślił, że istotne jest aby nadal pracować mając na celu budowanie potencjału kadrowego i finansowego oraz renomy IOŚ-PIB na arenie międzynarodowej. Niezależnie podkreślił, że ogromnym wyzwaniem jest ciągłe budowanie zaplecza informatycznego i analitycznego w obszarze ochrony środowiska. Poinformował o pracach prowadzonych przez Instytut nad budową Krajowej Bazy Odpadowej. Pani Grażyna Hadjiraftis (NFOŚiGW): przedstawiła informacje na temat roli i działań NFOŚiGW w zakresie współpracy z Komisja Europejską odnosząc się do różnych programów i projektów. Poinformowała o sposobie aplikowania o środki finansowe do Komisji Europejskiej i jednocześnie przekazała, że uzyskanie tych środków świadczy o wysokim poziomie projektu LIFE Climate CAKE PL.

Pan Robert Jeszke (Koordynator projektu LIFE Climate CAKE PL, KOBiZE, IOŚ-PIB) przedstawił krótką prezentację na temat projektu – jego celów, sposobu pozyskania środków oraz konieczności budowania odpowiedniego zaplecza eksperckiego w postaci Zespołu LIFE Climate CAKE PL. Przekazał, że zbudowane w ramach CAKE modele równowagi ogólnej CGE, energetyczny MESSA oraz transportowy TR3E pozwoliły na przygotowanie pierwszych analiz i wyników dotyczących przyszłości i możliwości uzyskania celu neutralności klimatycznej. Podkreślił, że odpowiednie narzędzia budowane w ramach projektu LIFE Climate CAKE pozwalają na uzyskanie analizy polityki klimatycznej i w rezultacie pozwalają na odpowiednią ocenę sytuacji przez decydentów politycznych. Przekazał też informacje, że ostatni model sektora rolniczego Polski EPICA – jest obecnie w fazie aktywnych prac.

Prezentacja: 

  LIFE Climate CAKE PL_22.11.2019 r. (1,7 MiB, 709 hits)

Pan Igor Tatarewicz (Ekspert LIFE Climate CAKE PL) zaprezentował wyniki analizy przygotowanej w ramach projektu LIFE Climate CAKE PL pt. “Scenariusze niskoemisyjnego sektora energii w Polsce i UE w perspektywie roku 2050”, które została przygotowana w oparciu o zbudowany w ramach LIFE Climate CAKE PL liniowy model optymalizacyjny o nazwie MEESA w oparciu o ustalone założenie utrzymania polityki ukierunkowanej na systematyczne zmniejszanie emisji CO₂ i wzrost udziału OZE przeprowadzono analizę czterech scenariuszy niskoemisyjnego sektora energii elektrycznej i ciepła sieciowego UE. Zgodnie z analizami we wszystkich scenariuszach dla Polski następuje szybkie zmniejszanie wykorzystania węgla brunatnego w latach 2025-2030. Ma to związek z rosnącymi cenami CO₂, dostępnością energii z importu oraz wyczerpywaniem obecnie eksploatowanych złóż węgla (uruchomienie nowych odkrywek wymagałoby znacznych nakładów finansowych). Dynamicznie rozwijają się farmy wiatrowe, rośnie wykorzystanie źródeł fotowoltaicznych, natomiast rozwój wytwarzanie energii elektrycznej z biomasy jest ograniczony. Więcej informacji w analizie (link)

Prezentacja: 

  LIFE Climate CAKE PL_ MEESA_Scenariusze niskoemisyjnego sektora energii w PL i UE_22.11.2019 r. (870,6 KiB, 651 hits)

Pan Jan Gąska (Ekspert LIFE Climate PL) zaprezentował wyniki analizy przygotowanej w ramach projektu LIFE Climate CAKE PL pt. “Potencjał redukcji emisji CO2 w sektorze transportu w Polsce i UE w perspektywie roku 2050“, która została przygotowana w oparciu o symulacyjny model równowagi częściowej sektora transportu – TR3E. W analizie podjęto próbę przedstawienia różnych ścieżek redukcji emisji w sektorze transportu w Polsce i UE w perspektywie 2050 r. W analizie przygotowano cztery różne scenariusze analityczne w celu oceny możliwego wpływu rozwoju nowych technologii bądź wymuszenia regulacyjnego w sektorze transportu na działalność sektora (aktywność w transporcie pasażerskim i towarowym), emisje CO₂ oraz zapotrzebowanie na energię jak również strukturę floty pojazdów. Więcej informacji w analizie w wersji angielskiej (link)

Prezentacja: 

  LIFE_CAKE_PL_TR3E_Potencjał redukcji emisji CO2 w sektorze transportu w PL i UE do 2050 r. _22.11.2019 r. (897,6 KiB, 616 hits)

Pani Monika Morawiecka (Prezes Zarządu, PGE Baltika) przedstawiła prezentację na temat wyzwań polskiej energetyki i perspektywy rozwoju OZE w postaci w szczególności morskich farm wiatrowych. W swoim wystąpieniu podkreśliła, że istotne jest posiadania modeli analitycznych, dzięki którym będzie możliwe testowanie nowych scenariuszy analiz, które są przygotowywane na podstawie rzetelnych założeń. Wśród wymienionych źródeł OZE podkreśliła rolę farm wiatrowych na morzu (offshore), ponieważ dostarczają największych benefitów tzn. są już konkurencyjne cenowo i jednocześnie nie generują konfliktów społecznych.

Prezentacja:

  Morskie-farmy-wiatrowe-w-kontekście-wyzwań-stojących-przed-polityką-energetyczną-Polski (1,1 MiB, 643 hits)

Pan Jan Staniłko (Departament Innowacji, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii) oraz Pan Aleksander Śniegocki (WISE Europa) przedstawili prezentację pt. „Scenariusze transformacji do gospodarki niskoemisyjnej KSN 2050”, gdzie pokazano wstępne wyniki analiz dotyczące strategii niskoemisyjnej dla Polski do 2050 r. Jednym z głównych interesujących elementów było podkreślenie roli ograniczeń politycznych i behawioralnych, które trudno jest uwzględnić w modelu.

Pani Anna Madyniak (Ministerstwo Aktywów Państwowych) przedstawiła założenia i wyniki prognoz do Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu i Polityki Energetycznej Państwa 2040  (prognozy zostały opracowane przez ARE). Poinformowała o przyjętych założeniach oraz o podstawowym celu prognoz, którym było wskazanie ścieżki rozwoju sektora paliwowo-energetycznego będącej wkładem Polski w realizację celów unii energetycznej na rok 2030. 

Prezentacja:

  Prognozy energetyczne_KPEiK i PEP_22-11-2019 (2,4 MiB, 1 507 hits)

• Podsumowanie panelu dyskusyjnego podczas Konferencji pt.: Wyzwania transformacji gospodarczej w perspektywie realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 roku

Panel poprowadził Pan Robert Jeszke (Koordynator projektu LIFE Climate CAKE PL, KOBiZE, IOŚ-PIB), który po kolei zadawał pytania prelegentom i moderował dyskusję.

Pan Piotr Szymański (JRC, Komisja Europejska) podkreślił i docenił współpracę z zespołem projektu LIFE Climate CAKE PL i KOBiZE w zakresie modelowania. Poinformował, że istotną rolę w zakresie transformacji pełni SET – Plan i współpraca pomiędzy rządami-przemysłem-naukowcami mająca na celu doprowadzenie do wypracowania mapy drogowej do rozwoju niskoemisyjnych technologii. Odnosząc się do prac prowadzonych na modelach poinformował, że obecnie trwają prace nad modelem POTENCIA (narzędzie wewnątrz komisyjne, z założenia doskonale transparentne), gdzie m.in. eksperci z KOBiZE i Ministerstwa Środowiska uczestniczą w pracach. Odniósł się również do problemu zanieczyszczenia powietrza i wpływu dekarbonizacji na poprawę życia obywateli. W tym zakresie zaznaczył możliwość włączenia się w prace nad definicją zakresu badań – Horyzont Europa, gdzie kierownikiem sekcji dot. Smart and Climate Friendly Cities – jest Pani H. Gronkiewicz – Waltz.

Pan Tom Van Ierland (DG Clima, Komisja Europejska) podkreślił istotna rolę projektu LIFE Climate CAKE PL i samego modelowania, które ma określoną rolę do spełnienia w postaci dostarczenia odpowiednich wyników i danych. Informacje te mają pomóc decydentom w podjęciu odpowiednich decyzji. W tym kontekście rozwijanie narzędzi wymaga inwestycji w dłuższej perspektywie czasowej (w tym również narzędzi rozwijanych w ramach projektu LIFE Climate CAKE PL). Zwrócił również uwagę, że dzięki wynikom modelowym możliwe jest konsultowanie się z państwami członkowskimi UE na temat konkretnych wyników liczbowych. Odnosząc się do przyszłości prac podejmowanych w UE podkreślił, że New Green Deal będzie ważnym tematem dla nowej KE, a decyzja w sprawie neutralności klimatycznej prawdopodobnie zostanie przyjęta już w grudniu br.

Pan Maciej Bukowski (WISE Europa) przedstawił, że w kontekście wyzwań transformacji gospodarczej istotne jest myślenie o gospodarce w długim horyzoncie czasowym, co wynika bezpośrednio z działań podejmowanych przez KE. Podkreślił, że w Polsce przez długi czas koncentrowano się na krótkiej perspektywie czasowej, ale realizacja planów neutralności klimatycznej, będzie wymagała podejmowania działań o perspektywie długoterminowej. W tym kontekście podkreślił, że neutralność w 2050 wymaga celów pośrednich, aby nie doprowadzić do podobnej sytuacji jaka wystąpiła w realizacji celów OZE na rok 2020. W odniesieniu do realizacji celów redukcji emisji gazów cieplarnianych podkreślił konieczność rozpoczęcia inwestycji w niskoemisyjne technologie np. w energetyce czy transporcie. W tym kontekście powinny zostać wyznaczone cele na 2030, tak żeby możliwe było osiągnięcie celów na 2050 r. Na zakończenie dodał, że w chwili obecnej przed Polską pojawi się wiele strategicznych wyzwań i decyzji w zakresie polityki klimatycznej. Dlatego powołane Ministerstwo Klimatu powinno zostać odpowiednio zaopatrzone w środki finansowe i zasoby ludzkie.

Pan Paweł Różycki (Departament Ochrony Powietrza i Klimatu, Ministerstwo Klimatu) przedstawił wyzwania jakie stoją przed systemem handlu uprawnieniami do emisji EU ETS. Zdaniem prelegenta, wśród negatywnych aspektów związanych z funkcjonowaniem systemu znajduje się m.in. ograniczony zasięg sektorowy, co powoduje że w miarę zwiększania ambicji redukcyjnych GHG, zmniejsza się rola tego systemu. W kontekście finansowania potrzeb związanych z transformacją poinformował, że trudno ocenić, czy środki finansowe dostępne ze sprzedaży uprawnień w ramach systemu EU ETS będą wystarczające do niezbędnej transformacji sektorów, gdyż jak wynika z obliczeń modelowych koszty mogą być ogromne i większość z nich przypada jeszcze przed 2030 r. Podkreślił, rolę sprawiedliwej transformacji i konieczności ochrony przemysłów energochłonnych. Na koniec przekazał, że przyspieszają prace dotyczące sposobu wydatkowania zasobów funduszu modernizacyjnego (część środków dostępnych w funduszu będzie przeznaczona na energetykę, a część na poprawę efektywności energetycznej w transporcie, budownictwie, przemyśle).

Pan Jan Staniłko (Departament innowacji, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii) podkreślił znaczenie wpływu stanowisk państw na projektowanie wspólnej polityki np. energetyczno – klimatycznej. Widoczne jest to w podejściu do energetyki jądrowej, gdzie większość państw inwestuje środki finansowe w B+R, ale ze względu na poglądy polityczne, Europa może zostać w tyle za innymi państwami (Japonią, USA). Poinformował również, że polityka zielonego wzrostu staje się opresyjna wobec tych państw, które mogą mieć z problem z jej realizacją np. z uwagi na wysoki udział węgla w miksie paliwowym. Przekazał, że w przypadku elektromobilności potrzebne są znaczne nakłady finansowe, ale środki znacznie łatwiej jest przeznaczyć na modernizację sieci energetycznej lub termomodernizację niż na rozwój transportu kolejowego. Na koniec podkreślił, że polityka handlowa stanowi jedyną możliwość wywierania presji na resztę świata, natomiast reszta świata musi również uczestniczyć w redukcjach emisji podobnie jak UE, tak aby gospodarka europejska zachowała konkurencyjność.

Pan Maciej Mazur (AVERE – Europejskie Stowarzyszenie Elektromobilności) podkreślił istotną rolę sektora transportu w problemie dekarbonizacji. Przekazał, że pojazdy elektryczne są bezgłośne i mniej emisyjne, ale z drugiej strony nie pozwalają na redukcję emisji całkowitej, jeżeli nie będzie dekarbonizacji sektora wytwarzania energii oraz całego łańcucha dostawców części do samochodów. Przekazał, że głównym problemem jest udział najstarszych samochodów we flocie samochodów w Polsce, gdzie jest mały wzrost zakupu nowych samochodów. Zaznaczył, że w chwili obecnej nie ma sposobu na skuteczną walkę z najbardziej emisyjnymi samochodami, bo chociaż normy emisyjne są coraz ostrzejsze, to liczba samochodów elektrycznych jest nadal niska.

Pan Tobiasz Adamczewski (WWF) podkreślił rolę społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu świadomości ekologicznej. Przedstawił wyniki badań opinii społecznej: społeczeństwo jest świadome zagrożenia i nie jest negatywnie nastawione do polityki klimatycznej , a zgodnie z wynikami badań wg. 64% respondentów dostrzega problem zmian klimatu. Poinformował również o tym, że WWF zorganizował kampanie “Jestem wymierającym gatunkiem” oraz “ekoPatrioci” W odniesieniu do dyskusji o wyzwaniach przekazał, że WWF będzie walczył o jednoznaczną deklarację o neutralności w 2050 roku.

Pan Robert Jeszke (Koordynator projektu LIFE Climate CAKE PL, KOBiZE, IOŚ-PIB) na zakończenie konferencji podziękował wszystkim uczestnikom dyskusji i podkreślił, że w celu osiągnięcia dekarbonizacji gospodarki musimy w UE wyznaczyć wspólną drogę i podjąć konkretne decyzje.